مس از جمله فلزاتی است که در طول سالیان دراز، بسیار مورد استفاده قرار گرفته است. 85 تا 90 درصد مس مصرفی دنیا از طریق استخراج معادن مس حاصل میگردد. بطور کلی استحصال فلزات از سنگ معدن به دو روش پیرومتالورژی و هیدرومتالورژی صورت می گیرد. فرآیندهای پیرومتالورژی از آغاز تاریخ بشر مورد استفاده قرار گرفتهاند و امروزه بیش از 95 درصد فلزات با استفاده از این روشها تهیه میشوند. گرچه تاکنون روشهای پیرومتالورژیکی غالب بودهاند، اما در سالهای اخیر روشهای جدید هیدرومتالورژیکی مورد توجه قرار گرفته و تولید مس و سایر فلزات پایه از طریق این روشها افزایش چشمگیری داشته است. بر اساس آخرین ارزیابی صورت گرفته در سال 1376 ، ذخایر معدنی مس در کل جهان (به استثنای چین و شوروی سابق) معادل 57000 میلیون تن برآورد گردیده است و ذخیره معادن مس ایران حدود 1900 میلیون تن با 14 میلیون تن مس محتوی میباشد که حدود 3 درصد از ذخایر معدنی مس جهان را در بر میگیرد. طبق بررسیهای انجام شده، ایران از لحاظ ذخایر معدنی مس بر روی کمربند جهانی این فلز قرار گرفته است که در راستای محور شمال غرب ـ جنوب شرق کشور امتداد دارد.
گذشته مس در ایران
اشیاء مسی و آلیاژهای به دست آمده در نقاط مختلف ایران و همچنین آثار کورههای قدیمی و ابتدایی ذوب مس حاکی از آشنایی ایرانیان قدیم با صنعت استخراج و ذوب است. اکتشافات باستانشناسی نشان میدهد که در ایران از هزاره پنجم پیش از میلاد، استفاده از معادن رونق نسبی داشته است. اشیای مفرغی، زری و سیمی بدست آمده از هزارههای بعد، گویای پیشرفت بهره برداری از معادن و صنعت ذوب فلزات در ایران است. بعد از ظهور اسلام، خصوصاً در دوران سلجوقیان (قرن ششم هجری) و صفویان (قرن یازدهم هجری)، بهره برداری از معادن و صنعت ذوب فلزات در ایران بسیار شکوفا بوده است .
شرکت ملی صنایع مس ایران
در 12 تیر ماه 1351، شرکت سهامی معادن مس سرچشمه کرمان، تشکیل و در سال 1355 به شرکت ملی صنایع مس ایران که در برگیرنده کلیه فعالیتهای معادن مس کشور است تغییر نام داد. از وظایف این شرکت، استخراج و بهره برداری از معادن مس، تولید محصولات پر عیار سنگ معدن و محصولات مسی نظیر کاتد، اسلب، بیلت و مفتول هشت میلیمتری میباشد. معادن مس سرچشمه و میدوک در کرمان و معدن مس سونگون در آذریایجان شرقی از مهمترین معادن مس کشور به شمار میرود.
تاریخ تأسیس شرکت: 1351.6.7
شماره ثبت: 15957
شماره و تاریخ پروانه بهره‌برداری: 14/12/79
تاریخ بهره‌برداری: سال 1361
شماره پروانه: 1030105
محل ثبت: اداره ثبت شرکتها و مؤسسات غیرتجاری تهران
موضوع فعالیت شرکت طبق اساسنامه:
موضوع فعالیت شرکت طبق ماده 2 اساسنامه ” اکتشاف، استخراج و بهره‌برداری از معادن مس ایران، تولید، توزیع و فروش محصولات پرعیار شده سنگ مس و فلز مس، توزیع و فروش محصولات اعم از داخلی و خارجی، مشارکت و جلب مشارکت در طرحهای سرمایه گذاری مربوط به صنایع مس و انجام کلیه عملیات و معاملات مالی، تجاری، صنعتی، معدنی و خدماتی که بطور مستقیم یا غیرمستقیم به تمام یا هریک از موضوعات مشروحه فوق اعم از داخلی یا خارجی مربوط باشد” است.
